DENİZÜSTÜ RÜZGÂR ENERJİSİ SANTRALLERİ (DRES) İÇİN MEVZUAT
OLUŞTURMA ÇALIŞMALARINA KATKI SUNAN DÜRED, ENSİA VE
GİSBİR; YÖNETMELİKTE DENİZÜSTÜ RÜZGÂR TÜRBİN TEMELİ VE
GEÇİŞ PARÇASI VEYA KULLANILAN GEMİLER İLE İLGİLİ HERHANGİ
BİR YERLİ AKSAM DESTEK FİYATI TANIMLAMASI (YADF)
BULUNMADIĞINA DİKKAT ÇEKTİ.
DÜRED YÖNETİM KURULU BAŞKANI DR. MURAT DURAK:
“HENÜZ YOLUN BAŞINDA HATA YAPARSAK, SEKTÖRE TELAFİSİ ZOR
ZARARLAR VEREBİLİRİZ.”
“FARKLI TEMEL TİPLERİ, BUNLARIN İNŞASI VE BAKIMI İÇİN GEREKLİ
DENİZ TAŞITLARI DA TEŞVİK KAPSAMINA EKLENMELİDİR.”
Temiz enerji kaynakları arasında en yüksek derecede potansiyel sunan Denizüstü
Rüzgâr Enerjisi’nde (DRES) Türkiye’nin ilk sanayi envanteri çalışması tamamlayarak geçen
Ocak ayında kamuoyuna açıklayan Denizüstü Rüzgâr Enerjisi Derneği (DÜRED), Enerji
Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (ENSİA) ve Türkiye Gemi İnşa Sanayicileri Birliği
(GİSBİR); mevzuat oluşturma çalışmalarında da aktif görev alıyor.
Üç sivil toplum kuruluşu bu kapsamda Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Milli Teknoloji Genel
Müdürlüğü’ne başvurarak, Yerli Aksam Yönetmeliği’ne denizüstü rüzgâr santrallerinin türbin
temellerinin de dâhil edilmesini talep etti.
KARASAL SANTRALLERİNE GÖRE ÇOK FARKLI
Başvuruya ilişkin üç STK adına ortak açıklamada bulunan Denizüstü Rüzgâr Enerjisi
Derneği (DÜRED) Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Murat Durak, Yerli Aksam Yönetmeliği’nin
Türkiye’de yerli sanayinin gelişmesinde büyük rol oynadığını anımsatarak, karasal rüzgâr
türbinleri ile ilgili detaylı teşvik mekanizması geliştirildiğini, denizüstü rüzgâr türbinlerinin ise
bu noktada ciddi farklılıklar taşıdığını söyledi.
Deniz tabanına çakılarak sabitlenen santrallerin kurulumunda, özel olarak imal edilen
deniz taşıtlarının kullanıldığını, üretilen enerjinin ise denizaltı kabloları ile karada belirlenen
şalt sahalarına aktarıldığını kaydeden Durak, “Denizüstü RES’lerin temel dizaynları, deniz
derinliği ve jeolojisine göre değişiklik göstermektedir. Temelin yanında geçiş parçası
(transition piece) olarak adlandırılan ve denize çakılan temel ile rüzgâr türbin kulesi
arasındaki bağlantıyı sağlayan mekanik aksam bulunmaktadır. Denizaltı kablolar, karada
kullanılandan daha farklı bir yapıdadır. Bu ekipmanlar çoğunlukla tersanelerde üretilmektedir
ve ülkemizdeki enerji sanayi sektörü ve tersaneler bu ekipmanların üretilmesi için yeterli
tecrübeye sahiptir. Buna karşılık ilgili Yönetmelikte denizüstü rüzgâr türbin temeli ve geçiş
parçası veya kullanılan gemiler ile ilgili herhangi bir yerli aksam destek fiyatı tanımlaması
bulunmamaktadır.” dedi.
Üç sivil toplum kuruluşunun ortak çalışması ile uluslararası kaynakların araştırılarak farklı
oranlar belirlenmesinin doğru olacağının kamu otoritelerine iletildiğini belirten Murat Durak,
şu değerlendirmeyi yaptı:
“YOLUN BAŞINDA HATA YAPMAYALIM”
“DRES’ler çok sayıda sektöre sipariş veren büyük bir mekanizmaya sahip. İstihdam
boyutunda ise karasal RES’lere göre on kat fazla istihdam sağlıyor. Türkiye’de deniz
kıyısındaki şehirlerimiz, aynı zamanda yüksek seviyede elektrik tüketen ve sanayi
gelişimi olan şehirler. Üç sivil toplum kuruluşu olarak ortak hedefimiz, ülkemizin çok
geç çıktığı bu yolculukta rakiplerine göre daha hızlı adımlarla yol alabilmesi. Doğru ve
uygulanabilir teşvik mekanizması, sadece yerli üreticilerimiz için değil, bu alanda
ülkemizde yatırım yapmak isteyen yabancı sermeyeli şirketlerin de dikkatle izledikleri
bir süreci oluşturuyor. Henüz yolun başında hata yaparsak, sektöre telafisi zor
zarar verebiliriz.”
TEMEL MALİYETİ TÜRBİNİN YARISINI BULABİLİYOR
Enerji Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (ENSİA) Yönetim Kurulu Başkanı Alper Kalaycı
da Ulusal Enerji Eylem Planı’nda Türkiye’nin rüzgâr enerjisi kurulu gücünün 2035 yılında 29
bin 600 MW’a yükseleceğini, bu kapasite içerisinde denizüstü rüzgâr enerjisinin 5 bin MW
seviyesinde pay alacağı bilgisini verdi.
Birkaç yıl içinde bu santrallerin kurulumlarına başlanacağını belirten Kalaycı, en düşük
maliyetli olan tek kazıklı (monopile) DRES uygulamalarında türbin temeli maliyetinin, rüzgâr
türbini maliyetinin yarısını bulabildiğine dikkat çekti. Kalaycı, farklı türbin temelleri için bu
oranların değiştiğini, farklı temel tipleri ve bunların inşası ve bakımı için gerekli deniz
taşıtlarının da teşvik kapsamına eklenmesi gerektiğini vurguladı.