EBSO Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar, “2022 yılı 500 Büyük Sanayi
Kuruluşu’nun yaklaşık yüzde 16’sını EBSO Üyesi firmalar oluşturmaktadır. Yani, her
16 büyük firmadan biri Odamızın üyesidir. Küreselleşmenin yerini bloklaşmaya
bıraktığı, küresel ticaretin daraldığı, yüksek enflasyonun ana sorun olduğu, AB’nin
yavaşladığı bir ortamda gerek 100 büyük, gerekse 500 büyük firmamızın
performansı, Türk sanayicisinin dinamizmini ve zorluklarla mücadele etme gücünü
göstermesi açısından çok büyük umut vermektedir” dedi.
Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar,
İstanbul Sanayi Odası tarafından açıklanan 2022 yılı Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi
Kuruluşu çalışması içerisinde 80 EBSO Üyesi firmanın bulunduğunu söyledi.
“Sanayi, büyümenin itici gücü”
Geçtiğimiz yıl söz konusu listede 74 EBSO Üyesinin yer aldığını belirten Yorgancılar,
“Merkezi İstanbul, Ankara veya başka şehirlerde olup, aynı zamanda üretimleri
İzmir’de olduğu için üyemiz olan firmalar bu sayıya dahil edilmiştir. 2022 yılı 500
Büyük Sanayi Kuruluşu’nun yaklaşık yüzde 16’sını EBSO Üyesi firmalar
oluşturmaktadır. Yani, her 16 büyük firmadan biri Odamızın üyesidir. EBSO’nun ilk
100 listesine giren firmaların 39 tanesi de 500 büyük listeye girmeyi başarmıştır. 100
Büyük firma ile 500 Büyük firmanın verilerinden yola çıkarak; 2022 yılında yüzde 5,5
büyüyen ülkemizin en büyük itici gücünün sanayi olduğu bir kez daha teyit edilmiştir”
dedi.
Pandemi süreciyle birlikte içerde ve dışarda Türk sanayi ürünlerine talebin artmasının
üretimi ve ihracatı olumlu etkilediğini ifade eden Başkan Yorgancılar, “Yüksek
enflasyon, kur dalgalanmalarının etkisi ile iç talebin öne çekilmesi, firmaların
performansında ana etken olmuştur. Sonuçta 100 büyük firmada üretimden satışlar
yüzde 148 artarken 500 büyük firmada da yüzde119 artmıştır. Bununla birlikte
ihracatçılara yönelik düzenlemeler ve kur baskısı altında dahi 100 büyük firmanın
ihracatı yüzde 19,8, 500 büyük firmanın da yüzde 14 oranında artmıştır” diye
konuştu.
Finansmana erişim
Ortaya çıkan bilançonun detaylarına ilişkin bilgi veren Yorgancılar, “100 büyük
firmanın borçları yüzde 44,6; 500 büyük firmanın yüzde 67 oranında daha yavaş
artarken, özkaynak artışının 100 büyük firmada yüzde 220; 500 büyük firmada da
yüzde 123 düzeyinde seyretmesi olumlu bir göstergedir. Bununla birlikte satış karlılığı
B Ü L T E N
uzun yıllar sonra 100 büyük firmada yüzde 9,9’a ulaşırken, 500 büyük firmada yüzde
9,5 seviyesinden yüzde 9,3’e gerilemiştir. 2022 yılında, özellikle 100 büyük firmamız,
kaynakların verimli kullanılması sürecini daha başarılı yönetmiştir. 2022 yılının ikinci
yarısından itibaren finansman temininde yaşanan kısıtlar ve yüksek maliyetler
borç/özkaynak oranına doğrudan yansımış, 100 büyük firma için oran yüzde 206’ya,
500 büyük firmada da yüzde 179’a kadar gerilemiştir. Finansman giderlerinin faaliyet
karı içindeki payı 100 büyük firmada yüzde 73’lerden yüzde 25’e, 500 büyük firmada
yüzde 61’den yüzde 41’lere gerilemiştir. Bu durum yapısal iyileşmeden çok
konjonktürel bir sonuçtur. Çünkü faaliyet karlarının artması yanında hem reel kredi
faizlerinin negatif olması, hem de kredi kullanımındaki güçlüklerin dış finansman
kullanımındaki artışı sınırlandırdığı bir dönem söz konusu olmuştur” ifadesini kullandı.
Yorgancılar, Ar-ge harcamalarının üretimden satışlar içindeki payının 500 büyük
firmada binde 36’ya gerilerken, 100 Büyük firmada da binde 16’lar seviyesini
koruduğunu vurgulayarak “Ne yazık ki, üretim ve ihracat artmış olsa da, firmalarımız
gerek mali kırılganlıkları ve gerekse belirsizlik ortamında Ar-Ge’ye yeterince kaynak
ayıramamıştır. Firmalarımızın ısrarla talep ettiği, gündemden düşmeyen devreden
KDV; bir önceki yıla göre 100 büyük firmamızda yüzde 118 artarken, 500 büyük
firmada da yüzde 107 artmıştır” dedi.
Mevcut küresel koşullar içinde Türk sanayicisinin ortaya koyduğu performansın
takdire değer olduğunu ifade eden Yorgancılar şunları söyledi:
“Küreselleşmenin yerini bloklaşmaya bıraktığı, küresel ticaretin daraldığı, yüksek
enflasyonun ana sorun olduğu, AB’nin yavaşladığı bir ortamda; gerek 100 büyük
gerekse 500 büyük firmamızın performansı, Türk sanayicisinin dinamizmini ve
zorluklarla mücadele etme gücünü göstermesi açısından çok büyük umut
vermektedir. Listeye giren her bir firmamızı tebrik ediyor, ülkeye olan katkılarının
üretimlerinin, karlarının artarak devamını diliyorum.”
TÜRKİYE’NİN 500 BÜYÜK SANAYİ KURULUŞU İÇİNDEKİ EBSO ÜYESİ
FİRMALAR:
2022 2021 Kuruluş Adı
1 1 TÜPRAŞ-Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş.
2 3 Star Rafineri A.Ş.
25 15 PETKİM Petrokimya Holding A.Ş.
27 33 Aygaz A.Ş.
29 27 Sarkuysan Elektrolitik Bakır San. ve Tic. A.Ş.
31 25 Eti Bakır A.Ş.
B Ü L T E N
42 37 İzmir Demir Çelik Sanayi A.Ş.
60 63 Coca-Cola İçecek A.Ş.
66 66 Abalıoğlu Yağ San. ve Tic. A.Ş.
70 77 SÜTAŞ Süt Ürünleri A.Ş.
72 67 Philip Morris Tütün Mamulleri San. ve Tic. A.Ş.
73 91 OYAK Çimento Fabrikaları A.Ş.
76 86 İpragaz A.Ş.
81 88 Bunge Gıda San. ve Tic. A.Ş.
84 76 Ravago Petrokimya Üretim A.Ş.
88 80 Banvit Bandırma Vitaminli Yem Sanayi A.Ş.
90 93 Abalıoğlu Lezita Gıda Sanayi A.Ş.
92 102 Kocaer Çelik San. ve Tic. A.Ş.
101 171 Mondi Turkey Oluklu Mukavva Kağıt ve Ambalaj Sanayi A.Ş.
102 175 Akçansa Çimento San. ve Tic. A.Ş.
112 131 Tarım Kredi Yem San. ve Tic. A.Ş.
116 125 Hidromek-Hidrolik ve Mekanik Makina İmalat San. ve Tic. A.Ş.
122 101 JTI Tütün Ürünleri Sanayi A.Ş.
123 137 Gübre Fabrikaları T.A.Ş.
124 149 Kardemir Çelik Sanayi A.Ş.
131 135 BMC Otomotiv San. ve Tic. A.Ş.
134 97 Özkan Demir Çelik Sanayi A.Ş.
137 121 Makine ve Kimya Endüstrisi A.Ş.
146 398 İzdemir Enerji Elektrik Üretim A.Ş.
151 142 Namet Gıda San. ve Tic. A.Ş.
164 261 Doğuş Çay ve Gıda Maddeleri Üretim Pazarlama İth. İhr. A.Ş.
B Ü L T E N
165 156 Pınar Süt Mamülleri Sanayii A.Ş.
167 174 Abalıoğlu Yem Sanayi A.Ş.
172 – –
174 224 CMS Jant ve Makina Sanayii A.Ş.
180 207 Memişoğlu Tarım Ürünleri Ticaret Ltd. Şti.
186 164 Korozo Ambalaj San. ve Tic. A.Ş.
187 152 Polibak Plastik Film San. ve Tic. A.Ş.
191 350 Umur Basım San. ve Tic. A.Ş.
197 234 Türk Tuborg Bira ve Malt Sanayi A.Ş.
198 228 Has Çelik San. ve Tic. A.Ş.
203 151 C.P. Standart Gıda San. ve Tic. A.Ş.
207 250 Keskinoğlu Tavukçuluk ve Damızlık İşletmeleri San. Tic. A.Ş.
220 255 Anadolu Efes Biracılık ve Malt Sanayii A.Ş.
245 219 DYO Boya Fabrikaları San. ve Tic. A.Ş.
253 210 Ege Profil Tic. ve San. A.Ş.
256 478 Tukaş Gıda San. ve Tic. A.Ş.
266 275 Sofra Yemek Üretim ve Hizmet A.Ş.
268 288 Hugo Boss Tekstil Sanayii Ltd. Şti.
275 259 Akdeniz Chemson Kimya San. ve Tic. A.Ş.
277 315 CMS Jant Sanayi A.Ş.
282 294 Kansai Altan Boya San. ve Tic. A.Ş.
312 185 Ege Çelik Endüstrisi San. ve Tic. A.Ş.
332 425 İmbat Madencilik Enerji Turizm San. ve Tic. A.Ş.
341 371 Er Yem Gıda Tarım Ürünleri San. ve Tic. A.Ş.
346 303 Ağır Haddecilik A.Ş.
B Ü L T E N
356 370 Üniteks Tekstil Gıda San. Dış Tic. A.Ş.
365 414 Tat Gıda Sanayi A.Ş.
366 278 Ateş Çelik İnşaat Taahhüt Proje Mühendislik San. ve Tic. A.Ş.
369 405 Yorglass Cam San. ve Tic. A.Ş.
372 400 Sun Chemical Matbaa Mürekkepleri ve Gereçleri San. ve Tic. A.Ş.
375 – Kayseri Metal Center San. ve Tic. A.Ş.
381 312 Sun Tekstil San. ve Tic. A.Ş.
384 – Verde Yağ Besin Maddeleri San. ve Tic. A.Ş.
417 470 Cevher Jant Sanayii A.Ş.
424 423 Ege Endüstri ve Ticaret A.Ş.
431 – Europap Tezol Kağıt San. ve Tic. A.Ş.
438 460 TYH Uluslararası Tekstil Pazarlama San. ve Tic. A.Ş.
445 – Abalıoğlu Balık ve Gıda Ürünleri A.Ş.
450 – Ve-Ge Hassas Kağıt ve Yapıştırıcı Bant San. ve Tic. A.Ş.
455 482 Özerdem Mensucat San. ve Tic. A.Ş.
457 477 Bak Ambalaj San. ve Tic. A.Ş.
472 – Ege Seramik San. ve Tic. A.Ş.
484 432 Pınar Entegre Et ve Un Sanayii A.Ş.
488 390 Çekok Gıda San. ve Tic. A.Ş.
489 – TARFAŞ Tarımsal Faaliyetler Üretim San. ve Tic. A.Ş.
490 – Agrobest Grup Tarım İlaçları Tohumculuk İmalat İth. İhr. San. ve Tic. A.Ş.
491 – Dimes Gıda San. ve Tic. A.Ş.
494 – Sarıgözoğlu Hidrolik Makina ve Kalıp San. ve Tic. A.Ş.